‌محمود دولت‌آبادی نویسنده‌ی رمان معروف کلیدر، می‌گوید: «احساس می‌کنم از کتاب‌ها می‌ترسم. هر وقت خود را در میان کتاب‌ها می‌بینم، با صراحت بی‌رحمانه‌ای احساس نادانی می‌کنم.»
من هم چند سال قبل توهم دانایی داشتم. می‌اندیشیدم که علامه‌ی دهر و دانای کل هستم. دچار این هذیان بودم که با چند کلاس درس خواندن، کوهِ علم را شکافته‌ام و پاسخِ همه چیز را می‌دانم، در هر زمینه‌ای اظهار‌نظر می‌کردم؛ چقدر باعث آزار اطرافیان بوده‌ام خدا می‌داند!
ولی هر چه جلوتر رفتم و با کتاب‌ها، اندیشه‌ها، باورها و تجربه‌های دیگران آشنا شدم، دریای بیکرانِ دانایی را درک کردم؛ بیشتر ملتفتِ بی‌پایان بودن حجم دانشی شدم که هیچ از آنها نمی‌دانم. که چقدر جاهل هستم. چقدر نمی‌دانم. نادانی‌ای که قابل دیدن نبود. البته می‌دانستم که چه می‌دانم؛ مشکل این‍جا بود که نمی‌دانستم چه و چقدر نمی‌دانم؟
دریافتم که باید نقاطِ کورِ فکرم را کشف کنم و دنبال منابعی برای رفع کمبودهای شناختی‌ام باشم. روشن است که نیاز به دانستن و آموزش پی‌در‌پی دارم. به کتاب‌هایی در زمینه‌های مختلف رو آوردم. گاهِ مطالعه، احساس نادانی‌ام بیش از پیش خودنمایی می‌کند. به عمق بی‌دانشی‌ام پی می‌برم. حسِ همه چیز دانی‌ام سرکوب و خُرد می‌شود. فرو می‌ریزد.
تازه فهمیدم که نسبت به هیچ‌کدام از دانسته‌هایم هم خاطرجمع نیستم. آنجاست که شروع می‌کنم به زیرِ سوال بردنِ همه اطلاعاتم و می‌ترسم. می‌ترسم که دیگران متوجه طبل توخالی بودنم شوند. اینجاست که از ترس رسوا شدن به کتاب‌ها پناه می‌برم.
چون می‌دانم که نمی‌دانم. به قولی: آن‌کس که نداند و بخواهد که بداند؛ جان و تن خود را ز جهالت برهاند.
#یادداشت_روزانه

📚کتاب‌ها ساکت‌ترین و ثابت‌ترین رفیق هستند. 

امروز در مورد “دوست” دنبال مطلب بودم. فهمیدم که دوست با رفیق فرق دارد؛ یعنی؛
هر رفیقی، دوست هست؛
ولی هر دوستی، رفیق نیست.

مثل گردی و گردو؛

هر گردویی گرد هست؛

اما هر گردی، گردو نیست.

دوست عام است؛ شامل همه نوع با هم بودنی می‌شود؛ شاید سال‌ها طول بکشد و به رفاقت بینجامد، شاید هم برای یک ساعت، یک روز، یک سال و …. باشد و تمام شود. مقطعی و براساس موقعیت شکل می‌گیرد.

ولی رفاقت، خاص است. در آن پایداری و وفاداری موج می‌‌زند. رفیق برای رفیقش جان می‌دهد. در هر حالی پای رفاقتش می‌ماند.

خلاصه داستانی با همین نام (دوست)، توجهم را جلب کرد. از مجموعه داستان‌های کوتاهِ صادق چوبک.
در این داستان، تفاوت “دوست و رفیق” کاملا مشهود هست.
در برشی از داستان آمده:
برام حرف زد و گفت:
«من کشاورزی خوندم؛ که بیام اینجا یه مزرعه نمونه تو کرج بسازم.
میوه و سبزی‌کاری و پرورش مرغ و خروس راه بندازم.
حالا هم همین خیال رو دارم.
نمی‌دونی چقده لذت داره که آدم صبح از صدای گاو گوسفند‌ها و مرغ و خروس‌ها تو مزرعه چشماش‌ رو واز کنه.

من زندگی با حیوونا رو بیشتر از زندگی با آدما دوس دارم.”

بعد، از من پرسید من می‌خوام چه کاری بکنم؟
یک لحظه فکر کردم دستش بیندازم.
این لعنتی کُفرَم رو در آورده بود.

گفتم: «ای بابا… تو هم دلت خوشه.
مرغ و خروس فروشیم شد کار؟”

📚 مجموعه داستان کوتاه، چراغ آخر (دوست)

رسول اکرم صلی الله علیه و آله :

اَلجَلیسُ الصّالِحُ خَیرٌ مِنَ الوَحدَهِ، و َالوَحدَهُ خَیرٌ مِن جَلیسِ السّوءِ؛

هم نشین خوب، از تنهایی بهتر است و تنهایی از هم نشین بد بهتر است.

امالی(طوسی) ص535

🔴🔴💊💊چند روزی بود که حال روحی مساعدی نداشتم. دردی مزمن توی بدنم می‌چرخید. انگار دچار استرس و افسردگی شده بودم. دلم هوای گریه داشت…

رفتم دکتر. برایم داروهایی نوشت. از داروخانه‌ی نزدیک مطب، دواها را تهیه کردم.در اینترنت سرچ می‌کنم تا در موردشان تحقیقی کرده باشم. به عوارضش که می‌رسم، نوشته:
«بعد از مصرف این دارو، اگر علائم واکنش‌های آلرژیک یا حساسیت را تجربه کردید، فورا باید از پزشک کمک بگیرید.
این علائم عبارتند از: کهیر، دشواری در تنفس، تورم صورت، لب، زبان یا گلو.
خطرناک‌ترین عوارض جانبی دارو عبارتند از:
خواب آلودگی شدید و سرگیجه
صحبت کردن به شکل نامفهوم
ضربان قلب و تنفس آهسته
اختلال در حافظه یا تمرکز
تغییرات غیرعادی در خُلق و خو (مانند افکار خودکشی یا آسیب رساندن به خود)
مشکل در تعادل یا حرک دادن عضلات
سردرگمی، هیجان، عصبانیت و پرخاشگری
درد معده و از دست دادن اشتها
بنابراین ممکن است برای جلوگیری آسیب‌های احتمالی نیاز به مراقبت داشته باشید.

حالا عوارض مصرف دارو به کنار، برای قطع خودسرانه و بی‌موقع هم علائمی بیان شده بود از جمله:
تحرک یا پرحرفی بیش از حد، تغییرات ناگهانی در خُلق و خو یا رفتار، گیجی، توهم، تشنج، حرکات غیر عادی ماهیچه‌ای، افکار یا اعمال خودکشی … لرزش، بی‌قراری، اسپاسم عضلانی، روان‌پریشی، بی‌خوابی، گیجی، تهوع و استفراغ، تشنج و افسردگی
نیز از دیگر علائم قطع ناگهانی دارو ذکر شده بود.

خلاصه از خدا که پنهان نیست، از شما چه پنهان، این قدر عوارض مهلکی داشت که ترجیح دادم با دردهایم زندگی مسالمت‌‌آمیز و دوستانه‌ای داشته باشم.
به خواندن و نوشتن ادامه دهم؛
تا مجبور به استفاده از این داروها نشوم.
مگر نه این است که رو ندادن به ناخوشی، مطالعه و نوشتن نوعی درمان است؟!

قال امیر‌المومنین علی علیه‌السلام :
“مَن تَسَلّى بِالكُتبُ لَم تَفُتهُ سَلوَةٌ؛ كسى كه با كتاب آرامش يابد، هيچ آرامشى را از دست نداده است.” (غررالحکم، ص۲۳۳.)
#یادداشت_روزانه

وقتی مدت‌های مدیدی را غرق مطالعه می‌شوم، به‌گونه‌ای که زمان از دستم می‌رود و از کارهای روزانه‌ام عقب می‌مانم، یاد این گفته‌ی مارک تواین می‌افتم که: «صادق‌‌ترین، بی‌توقع‌ترین، مفیدترین و دائمی‌ترین رفیق برایِ هر کسی، کتاب است…»

در کنار کتاب‌ها به آرامش می‌رسم. نداشته‌هایم را در آن‌ها می‌یابم. ظرفِ اوقاتم را با وجودِ آن‌ها پُر می‌کنم. چه دوستان بی‌ادعایی هستند کتاب‌ها.

 خدا را بابت وجود کتاب‌های گوناگون، سواد و علاقه به مطالعه سپاسگزارم. الحمدلله

🙏

چند وقتی هست که نمی‌توانم هر روز بنویسم. یا نوشته‌هایم را قابل انتشار نمی‌دانم. وقت زیادی صرف کتاب‌خوانی می‌کنم.
مثل شاگرد مدرسه‌ای‌ها شده‌ام که موقع امتحان می‌گویند: “هر چه خوانده‌ام را فراموش کرده‌ام.”
با شوق و ذوق وافری شروع به مطالعه می‌کنم. به نظر می‌رسد کلمه‌ و جمله‌ها آرام‌آرام از یادم می‌روند.
دوباره برمی‌گردم و آن‌چه که خوانده و فراموش کرده‌ام را از سر می‌گیرم و از اول تا آخر می‌خوانم. گاهی چند مرتبه. وقتی خواندنم تمام می‌شود و می‌خواهم مروری بر داستان داشته باشم، حس می‌کنم بیشتر از آن‌که به یاد سپرده باشم، از یاد برده‌ام. دچار سرخوردگی می‌شوم. خوب است که از مطالعه لذت می‌برم؛ وگرنه کارم ساخته بود. بار دیگر سراغش می‌روم. به جملاتی که زیرشان خط کشیده‌ام نگاهی می‌اندازم. برخی را در فایل جمله‌برداری و کلمه‌برداری قرار می‌دهم. پاراگراف‌های مهمی را برای انتشار در قسمت چند جمله از کتاب، انتخاب می‌کنم. سعی در مرورنویسی دارم. بالاخره موفق می‌شوم درباره داستان بنویسم و منتشر کنم. نمی‌دانم شاید هم در ذهنم ماندگار می‌شود. شاید مطلب از حافظه‌ی کوتاه مدت به حافظه‌ی بلند مدتم منتقل می‌شود و من خبر ندارم. الله اعلم

به فکر فرو می‌رود و جویای علت می‌شوم. نکند پیر شده‌ام و دیگر مثل قبل توانایی به خاطر سپاری ندارم؟ نه. شاید میانسال باشم؛ ولی به حول و قوه‌ی الهی حافظه‌ی خوبی دارم و هنوز همان آدم قبل هستم؛ پس باید دلیل دیگری داشته باشد. بعد از کندوکاو به این نتیجه می‌رسم که؛ من در مطالعه عجله می‌کنم.
می‌خواهم زودتر بفهمم آخرش به کجا می‌رسد. پس با شتاب بیشتری می‌خوانم. از بس کم‌طاقت هستم.
دلیل دیگری هم دارد؛ من زیاد فکر می‌کنم. مغزم یک‌جا متمرکز نیست. حین خواندن، ذهنم برای خودش سیر و سفر می‌کند. وقتی به خودم می‌آیم که چندین صفحه خوانده‌ام بدون این‌که بفهمم.

راستی چاره‌ی کار در چیست؟
باید ذهنم را مدیریت کنم. با آرامش فکری و روحی مطالعه کنم.
موضوعات دیگر را به بعد و زمان مناسب خودش بسپارم. باید دنبال راهکاری برای تسلط بر افکارم باشم و صبر و طاقتم را بیشتر کنم. در این صورت است که مطالعه برایم سودمند و مانا می‌شود.